ДОСВІД ФОРМУВАННЯ ФУНКЦІОНАЛЬНО-ПЛАНУВАЛЬНОЇ ОРГАНІЗАЦІЇ АВІАЦІЙНИХ БАЗ
DOI:
https://doi.org/10.32347/2077-3455.2025.71.549-564Ключові слова:
архітектура авіаційних баз, аеродром, оперативна зона авіабази, житлова зона авіабази, ангари для зберігання та обслуговування літаків, зона тренувань та навчання пілотів, функціональне зонування території авіабазиАнотація
У статті висвітлюється досвід формування функціонально-планувальної організації авіаційних баз. Виявлені загальні риси та відмінності у порівнянні їх з організацією авіаційних баз України та світу. Характерними загальними рисами є основні складові: аеродромна зона; зона обслуговування літаків; оперативна зона; адміністративна зона; житлова зона; зона забезпечення безпеки; зона зберігання та логістики; зона тренувань та навчання, що забезпечить якість процесу обслуговування пасажирів аеропортів. Потрібно дослідження значної кількості теоретичних праць, які були виконані за цією темою та робіт проєктних установ, що займалися проєктуванням аеропортів. Проаналізовано нормативні бази та рекомендації ICAO, FAA ІАТА, державні будівельні норми України. Узагальнення результатів досліджень виявило недостатню нормативну базу в Україні та надає матеріал для виявлення підходу до формування функціонально-планувальної організації авіаційних баз. Узагальнення наукових досліджень, пов’язаних з формуванням функціонально-просторової організації авіаційних баз, вимагає врахування багатьох факторів і умов, які впливають на ефективність, комфорт та особливу безпеку у сучасних умовах. Основні фактори і умови розділені на кілька категорій: географічні, екологічні, містобудівні та нормативні. Виявлена і запропонована функціонально-планувальна структура, яка формується шляхом відповідного розміщення ділянок, призначених для різних видів соціальної, виробничої, рекреаційної, комунікаційної діяльності. Також потрібно відмітити необхідність впровадження розміщення та проєктування зони забезпечення безпеки, житлової та адміністративної зони відповідно до міжнародних стандартів та найефективнішої робити у надзвичайних ситуаціях Робота є підґрунтям для даного та подальшого дослідження.
Посилання
Список літератури:
Brand A. Airbase Compatibility with Spatial Planning: A Case Study of Airbase Waterkloof (South Africa). Open Peer Review on Qeios. 2023. CC-BY, no. 4.0. P. 21. URL: https://www.qeios.com/read/E2UGPU/pdf
Standard Design. Air Force. Air Support Operations Squadron (ASOS). Effective from 2019-12-01. Official Edition. Washington, 2019. 204 p. URL: https://www.wbdg.org/FFC/AF/AFDP/ASOS_DG/ASOS.standard.design.guide.pdf
Stewart J. H. Austere Airfield Logistics: Lessons Learned From Operation Inherent Resolve : Technical Report,01 May 2018,14 Jun 2019. Wright-Patterson Air Force Base, Ohio : Department of the Air Force Air University Air Force Institute of Technology, 2019. 81 p. URL: https://apps.dtic.mil/sti/pdfs/AD1083390.pdf
Facilities Dynamic Prototypes Design for Fire Station - Satellite. U.S. Air Force Civil Engineer Center (AFCEC). 2013. 40 sh. Revised Final. URL: https://www.wbdg.org/FFC/AF/AFDP/FIRE_STATION/fs_proto_sat.pdf
Standard Design. Civil Engineer Squadron Shops / Warehouse Building. Effective from 2018-03-01. Official edition. Washington, 2018. 74 p. URL: https://www.wbdg.org/FFC/AF/AFDG/standard_design_civil_engineer_squadron_shops_warehouse_building.pdf
Facilities Dynamic Prototypes Design: Entry Control Facilities / Installation Access Control Points (ECF/IACP). Air Force Civil Engineer Center., 2015, 27 sh. URL: https://www.wbdg.org/FFC/AF/AFDP/ENTRY_CONTROL/20150106_ECF-IACP.pdf
Standard Design. Air Force Indoor Small Arms Firing Range Facility. Effective from 2018-08-01. Official edition. Washington, 2018, 58 p. URL: https://www.wbdg.org/FFC/AF/AFDP/INDOOR-RANGE/standard_design_indoor_small_arms_firing_range_guide_2018.pdf
Air Force Standard Design Permanent Party Enlisted Dormitory. Air Force Civil Engineer Center, 2019, 15 sh. URL: https://www.wbdg.org/FFC/AF/AFDP/PERM_PARTY_ENLISTED_DORM/Dorm_SD_Drawings_jun_2019.pdf
Наконечна А.О., Авдєєва Н.Ю. Особливості просторового розвитку територій наближених до аеропортів та шумозахисту аеровокзальних комплексів // Просторовий розвиток територій: традиції та інновації: матеріали ІІI Міжнар. наук.-практ. конф. (м. Київ 25-26 листопада 2021 р.). К.: ДКС Центр, 2021. С.148-151. URL: https://iino.knuba.edu.ua/images/2023/18-stud-ZBIRNYK-NAUK-Publ-PROST-ROZV-kafedry-APS-2021.pdf
Проєктування та будівництво аеродромних комплексів:монографія / За заг. ред. Карпова В. В. Херсон: Олді+, 2022. 336 с.
Будівлі та споруди аеродромів (Проєкт, друга редакція) : ДБН № В.2.2-XX:2022. Міністерство розвитку громад та територій України. К: 2022, 149 с. URL: http://www.niisk.com/images/normuvannya/dbn-budinki-ta-sporudi-promislov-bud-vl-/2%20_ред_ДБН_Пром_будівлі.pdf
Авдєєва Н. Ю. Принципи формування житлових будинків у комплексі з об'єктами обслуговування (на територіях, наближених до аеропортів) : автореф. дис. … канд. архітектури : 18.00.02. Одеса, 2011. 20 с.
Додаток: ПЕРЕЛІК майна аеродромно-технічного комплексу «Авіаційна база Узин», що передається до сфери управління державної охорони. Урядовий портал. Кабінет Міністрів України. URL: https://www.kmu.gov.ua/npas/21143802
Air Force Civil Engineer Center Dynamic Prototype Development RPA General Maintenance Hangar, 2018, 9 sh. URL: https://www.wbdg.org/FFC/AF/AFDP/LACCCH/rpa_maintenance_hangar_drawings.pdf
References
Brand, A. (2023). Airbase Compatibility with Spatial Planning: A Case Study of Airbase Waterkloof (South Africa). Open Peer Review on Qeios, CC-BY(4.0), Article, November 13, 2023. https://www.qeios.com/read/E2UGPU/pdf (in English).
Air force (2019) Air support operations squadron (ASOS). (Standard design). https://www.wbdg.org/FFC/AF/AFDP/ASOS_DG/ASOS.standard.design.guide.pdf (in English).
Stewart, J. H. (2019). Austere Airfield Logistics: Lessons Learned from Operation Inherent Resolve. Department of the Air Force Air University Air Force Institute of Technology. 2019. https://apps.dtic.mil/sti/pdfs/AD1083390.pdf (in English).
Facilities Dynamic Prototypes Design for Fire Station - Satellite. (2013). U.S. Air Force Civil Engineer Center (AFCEC) (40), Washington, U.S. https://www.wbdg.org/FFC/AF/AFDP/FIRE_STATION/fs_proto_sat.pdf (in English)
Air Force. (2018) Civil Engineer Squadron Shops /Warehouse Building. (Standard Design). https://www.wbdg.org/FFC/AF/AFDG/standard_design_civil_engineer_squadron_shops_warehouse_building.pdf (in English).
Facilities Dynamic Prototypes Design: Entry Control Facilities / Installation Access Control Points (ECF/IACP). Air Force Civil Engineer Center, U.S. (2015). (27 р.). https://www.wbdg.org/FFC/AF/AFDP/ENTRY_CONTROL/20150106_ECF-IACP.pdf (in English).
Air Force. (2018). Air Force Indoor Small Arms Firing Range Facility (Standard Design). https://www.wbdg.org/FFC/AF/AFDP/INDOOR-RANGE/standard_design_indoor_small_arms_firing_range_guide_2018.pdf (in English).
Air Force Standard Design Permanent Party Enlisted Dormitory. (2019). Air Force Civil Engineer Center (15 р.), Washington, U.S. https://www.wbdg.org/FFC/AF/AFDP/PERM_PARTY_ENLISTED_DORM/Dorm_SD_Drawings_jun_2019.pdf (in English)
Nakonechna, A.O., Avdieieva, N.Iu. (2021) Osoblyvosti prostorovoho rozvytku terytorii nablyzhenykh do aeroportiv ta shumozakhystu aerovokzalnykh kompleksiv [Features of spatial development of territories close to airports and noise protection of airport complexes] Prostorovyi rozvytok terytorii: tradytsii ta innovatsii: materialy III Mizhnar. nauk.-prakt. konf. (m. Kyiv 25-26 lystopada 2021 r.). K.: DKS Tsentr, S.148-151. URL: https://iino.knuba.edu.ua/images/2023/18-stud-ZBIRNYK-NAUK-Publ-PROST-ROZV-kafedry-APS-2021.pdf (in Ukrainian).
Proiektuvannia ta budivnytstvo aerodromnykh kompleksiv: monohrafiia [Projecting and Construction of Aerodrome Complexes: Monograph] [Tekst]: / za zah. red. Karpova V.V. Kherson: Oldi+, (2022). 336s. (in Ukrainian).
Budivli ta sporudy aerodromiv (Proiekt, druha redaktsiia), DBN B.2.2-XX:2022. [Aerodrome buildings and structures (project, second edition), State building norms B.2.2-XX: 2022.]. Ministerstvo rozvytku hromad ta terytorii Ukrainy, Kyiv. (2022). 149 s. http://www.niisk.com/images/normuvannya/dbn-budinki-ta-sporudi-promislov-bud-vl-/2%20_ред_ДБН_Пром_будівлі.pdf (in Ukrainian).
Avdieieva, N. Yu. (2011) Pryntsypy formuvannia zhytlovykh budynkiv u kompleksi z obiektamy obsluhovuvannia (na terytoriiakh, nablyzhenykh do aeroportiv) [Principles of the formation of residential buildings in a complex with service facilities (in areas close to airports)] [Tekst]: avtoref. dys. … kand. arkhitektury : 18.00.02. Odesa, 2011. 20 s. (in Ukrainian).
Dodatok: PERELIK maina aerodromno-tekhnichnoho kompleksu «Aviatsiina baza Uzyn», shcho peredaietsia do sfery upravlinnia Upravlinnia derzhavnoi okhorony [Government portal.Cabinet of Ministers of Ukraine – Annex: List of property of the airfield and technical complex "Aviation Base Uzin", which is transferred to the sphere of management of the State Security Department]. Uriadovyi portal. Kabinet Ministriv Ukrainy (2005). 8s. URL: https://www.kmu.gov.ua/npas/21143802 (in Ukrainian).
Air Force (2018) Air Force Civil Engineer Center Dynamic Prototype Development RPA General Maintenance Hangar (9) URL: https://www.wbdg.org/FFC/AF/AFDP/LACCCH/rpa_maintenance_hangar_drawings.pdf (in English).
##submission.downloads##
Опубліковано
Як цитувати
Номер
Розділ
Ліцензія
Авторське право (c) 2025 Мельник Мирослава Володимирівна, Авдєєва Наталія Юріївна, Авдєєва Марина Самуїлівна

Ця робота ліцензується відповідно до Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
Автори, які публікуються у цьому журналі, погоджуються з наступними умовами:
Автори залишають за собою право на авторство своєї роботи та передають журналу право першої публікації цієї роботи на умовах ліцензії Creative Commons Attribution License, котра дозволяє іншим особам вільно розповсюджувати опубліковану роботу з обов'язковим посиланням на авторів оригінальної роботи та першу публікацію роботи у цьому журналі.
Автори мають право укладати самостійні додаткові угоди щодо неексклюзивного розповсюдження роботи у тому вигляді, в якому вона була опублікована цим журналом (наприклад, розміщувати роботу в електронному сховищі установи або публікувати у складі монографії), за умови збереження посилання на першу публікацію роботи у цьому журналі.
Політика журналу дозволяє і заохочує розміщення авторами в мережі Інтернет (наприклад, у сховищах установ або на особистих веб-сайтах) рукопису роботи, як до подання цього рукопису до редакції, так і під час його редакційного опрацювання, оскільки це сприяє виникненню продуктивної наукової дискусії та позитивно позначається на оперативності та динаміці цитування опублікованої роботи (див. The Effect of Open Access).